W naszym życiu „jedyna pewna praca to praca nad sobą”,
wszyscy z założenia dążymy do równowagi w życiu, aby móc być w
dobrej kondycji psychicznej i fizycznej. Ta równowaga musi zachodzić
na wielu płaszczyznach: między aktywnością a odpoczynkiem, napięciem a
rozluźnieniem, światem zewnętrznym a wewnętrznym, bliskością a dystansem.
Wszystko to wymaga od nas wysiłku, pracy, wytrwałości, ale
także odporności psychicznej, która pozwala dostosować się do zmieniającego się
świata i dzięki niej możemy pokonywać trudności napotykane w życiu.
Odporność psychiczna Podczas swojej wieloletniej pracy naukowej dr Aldo Civico -
(antropolog, mediator, wykładowca) obserwował wielu ludzi, którzy bardzo dobrze
radzili sobie w życiu, można było nazwać ich „ludźmi sukcesu” -
biznesmeni, artyści, sportowcy. Zaczęto zastanawiać się jakimi cechami
charakteryzują się tacy ludzie. Wyróżnione przede wszystkim inteligencję
i talent jako cechy wrodzone, dzięki którym odniesienie życiowego
sukcesu jest znacznie prostsze. Jednak wyróżniono jeszcze jedną ważną cechę
jaką jest odporność psychiczna.
W odróżnieniu od naturalnej inteligencji i talentu, odporność
psychiczna jest cechą nabytą i możemy ją ćwiczyć przez całe życie.
Najnowsze badania sugerują, że to właśnie odporność
psychiczna odgrywa decydującą rolę w odnoszeniu życiowych, zawodowych i
osobistych sukcesów i jest w tym aspekcie znacznie ważniejszą cechą od
naturalnej inteligencji czy talentu.
Na podstawie swoich obserwacji dr Aldo Civico wyróżnił
piętnaście różnych cech, które można zaobserwować u osób o dużej
odporności psychicznej.
1.Pielęgnowanie samoświadomości.
Osoby o wysokiej odporności psychicznej są świadome własnych stanów
emocjonalnych. Umiejętność rozpoznawania sygnałów płynących z ciała i psychiki
pozwala zrozumieć samego siebie i swoje potrzeby. Pomaga to ustalać granice i
realistyczne wymagania i stawiać je zarówno sobie jak i innym. Kiedy osoby
odporne psychicznie doświadczają negatywnych uczuć wiedzą, że nie należy
się w nich zanurzać lecz zrozumieć ich sens i wyciągnąć z nich lekcję.
Niektórzy, aby być świadomymi swoich stanów prowadzą dzienniki.
2.Pewność siebie. Osoby
odporne psychiczne znają swoją wartość. Wiedzą też, co znajduje się poza ich
kontrolą. Pewność siebie wzmacnia ich wiarę w możliwość odniesienia sukcesu,
osiągnięcia wyznaczonego celu.
3.Umiejętność panowania nad negatywnymi
emocjami. Osoby odporne psychicznie nie zadręczają się negatywnymi
myślami, nie zanurzają się w nich lecz starają się nadać im nowe znaczenie.
Dzięki temu chwilowe niepowodzenia łatwiej przekuwać w przyszłe sukcesy.
Ostatecznie zadręczanie się negatywnymi myślami nie zmieni przeszłości, a tym
bardziej nie wpłynie na zmianę dotychczasowego życia.
4.Świadomość celu. Umiejętność
wyznaczania celu to nie wszystko. Osoba o wysokiej odporności psychicznej
potrafi odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego obrała taki, a nie inny cel. To
zwiększa motywację do działania i pozwala pokonywać różnego rodzaju przeszkody
stojące na drodze do realizacji tego celu.
5.Sprecyzowane cele. Osoby
odporne psychicznie mają wyznaczone cele, do których dążą. Są one
konkretne, doprecyzowane, mierzalne, długo- i krótkoterminowe. Cele dotyczą
wszystkich obszarów życia - kariery zawodowej, życia osobistego, zdrowia.
6.Dyscyplina. Czyli
wytrwałość w dążeniu do celu, umiejętność zmobilizowania się, gdy jest trudno.
7.Otwartość na zmiany. To,
co pomaga dotrzeć do ustalonego celu to elastyczność, czyli umiejętność
dostosowywania do zmieniających się warunków. Osoby otwarte na zmiany starają
się nie rozpamiętywać przeszłości lecz myśleć o przyszłości. Elastyczność
pozwala znaleźć nowe rozwiązania. Osoby takie doceniają swoje sukcesy, ale
cieszą się nie tylko z rezultatów swoich działań lecz też z drogi, którą
pokonały.
8.Odpowiedzialność za swoje życie.
Unikanie wymówek i obwiniania innych za swoje niepowodzenia, dążenie do zmiany
niesprzyjających warunków na lepsze. Ponoszenie konsekwencji swoich wyborów.
9.Umiejętność odmawiania.
Czyli asertywne wyznaczanie granic w sposób konstruktywny i pełen szacunku. Nie
dawanie się wykorzystywać, troska o swoje zasoby psychiczne i fizyczne.
10.Rozwinięta
empatia. Odporności psychicznej nie należy mylić z chłodnym
dystansowaniem się. Osoby odporne są wrażliwe na ludzi i otoczenie, w którym
żyją, są ciekawe opinii, chętnie pomagają innym.
11.Niepowodzenie
nie równa się porażce. Warto wyciągać wnioski na przyszłość, jeżeli
tym razem się nie udało to jest spora szansa, że następnym razem się uda. Aby
lepiej przyjrzeć się swoim błędom i je zrozumieć warto korzystać z informacji
zwrotnej od innych.
12.Otwartość
na uwagi ze strony innych. Umiejętność przyjmowania uwag na chłodno,
bez odbierania ich personalnie. Krytyka daje możliwość zmiany, ulepszania.
Osoby odporne psychicznie nie zastanawiają się nad tym, co myślą o nich
inni. Skupiają się na nieustannej nauce, a krytyka jest jej formą.
13.Problemy
przekute w możliwości. Osoby odporne nie stawiają się w roli
ofiary, starają się nie tracić energii na użalanie nad sobą. W problemach
i komplikacjach widzą możliwość rozwoju i nauki.
14.Zbieranie
życiowego doświadczenia bez wartościowania. Doświadczenia zarówno te
dobre jak i złe są niezwykle potrzebne. Ważne jest to, by wyciągać z nich
wnioski.
15.Dbanie
o ciało i umysł. Nie branie na siebie zbyt dużo, zdrowe odżywianie,
ćwiczenia psychiczne i fizyczne, zachowana higiena snu, troska o siebie.